Κυριακή 29 Ιουνίου 2014

Πώς θα 'γραφε τους "Βαρβάρους" αν ζούσε σήμερα ο Καβάφης...

Από ανώνυμη αναγνώστρια, με το ασύνηθες ψευδώνυμο "Παρακμή", έλαβα ένα ιδιοφυές σατιρικό ποιητικό σχόλιο με αφορμή την ξαφνική αδιαθεσία γνωστού δημοσιογράφου (στον οποίο, αυτονοήτως, το blog εύχεται "περαστικά"). Μια σύγχρονη εκδοχή των "Βαρβάρων" του αγαπημένου μου Αλεξανδρινού. Όπως ίσως θα τους έγραφε αν ζούσε στην εποχή (της παρακμής) μας...


Ο παπαγάλος μας...

Είναι ο πόλεμος να γίνει σήμερα!
Είναι βασιλιά να διαλέξουμε!
Είν' Εκκλησιά που γυρεύει αρχιτέκτονα!
Είναι και ο σεισμός που έρχεται,
Είν' ο κατακλυσμός που επίκειται!

Και είναι ο Παπαγάλος μας,
με ένα πετραδάκι τόσο δα
-μόλις στα πέντε χιλιοστά-
που στο νοσοκομείο
αδύναμο κι αμίλητο τον έφερε!

Κι εμείς; τι θ' απογίνουμε
σαν πάθει κάτι ο παπαγάλος μας;
Πώς θα σκεφτόμαστε;
και πώς θ' αποφασίζουμε;
πώς, σ' ό,τι μας λένε, θα πιστεύουμε;

Και πώς θα πάρουμε απόφαση μεγάλη
να πάμε σ' εκλογές, ή όχι;
ποιος θα μας εξηγήσει
τι να κάνουμε και τι να δανειστούμε
τώρα που ο παπαγάλος μας αρρώστησε;

Τουλάχιστον, όσο μιλούσε
κι όσο μας εξηγούσε
υπήρχε κάποια ελπίδα
να κάνουμ' επί τέλους το σωστό...!

"Παρακμή"

Τρίτη 24 Ιουνίου 2014

Βιάστηκαν να πανηγυρίσουν...

Έμεναν 0,6 δευτερόλεπτα πριν τη λήξη και άρχισαν να πανηγυρίζουν τη νίκη τους,
όμως απ’ ό,τι φαίνεται βιάστηκαν λιγάκι…



(Επιμέλεια: Γ. Σφακιανάκης)

Η γκάφα της χρονιάς...

Ο Δημήτρης Κωνσταντόπουλος, που αγωνίζεται στη Μίντλεσμπρο, έκανε τη γκάφα της χρονιάς στο ματς με την ΚΠΡ!

Ο Έλληνας τερματοφύλακας έχει φορέσει τη φανέλα της ΑΕΚ και της Κέρκυρας.



(Επιμέλεια: Γ. Σφακιανάκης)

Επική ανατροπή!

Αυτό δεν ήταν εναλλαγή συναισθημάτων, αλλά αστραπιαίο ταξίδι από την «κόλαση» στον «παράδεισο». Ο λόγος για τους οπαδούς της Γουίμπλεντον, που έγιναν μάρτυρες μίας απίστευτης ανατροπής μέσα σε 127 δευτερόλεπτα!

Στον εντός έδρας αγώνα με την Τσέλτεναμ, η Γουίμπλεντον βρέθηκε από το 49ο λεπτό της αναμέτρησης πίσω στο σκορ με 2-0. Κι ενώ η απογοήτευση ήταν διάχυτη στις εξέδρες, οι παίκτες της γηπεδούχου κατάφεραν το ακατόρθωτο και μέσα σε διάστημα 127 δευτερολέπτων ανέτρεψαν το σκορ, για να πανηγυρίσουν στο τέλος μια σπουδαία νίκη.



(Επιμέλεια: Γ. Σφακιανάκης)

Τετάρτη 18 Ιουνίου 2014

Ενώ εμείς κλαυθμυρίζουμε, κάποιοι άλλοι δρουν!

Τελικά, το μνημόνιο έχει και τις θετικές πλευρές του! Για παράδειγμα, κατόρθωσε να αναδείξει τον ποιητή που πάντα βρισκόταν μέσα μας εν υπνώσει (όπου το πρώτο πληθυντικό υπονοεί, εξ ορισμού, όλους εμάς τους – λιγότερο ή περισσότερο – βολεμένους). Που ξάφνου ανακαλύψαμε, με σπαραγμό ψυχής, τη δυστυχία της διπλανής πόρτας ή της παρακάτω (ενίοτε, πολύ παρακάτω) γειτονιάς. Και τη «ζωγραφίσαμε» λογοτεχνικά με χρώματα σκούρα, θανατερά, έτσι που καμία αμφιβολία να μη μένει για τη δική μας ευαισθησία κι ανθρωπιά, σε αντιδιαστολή με την αναλγησία κι απανθρωπιά του συστήματος (του οποίου, φυσικά, ουδόλως αποτελούμε εξαρτήματα!).

Γράψαμε, έτσι, σπαραξικάρδια κείμενα αφάνταστης ποιητικής ωραιότητας, για τη φτώχεια στις γειτονιές – οι οποίες τώρα πια μοιάζουν με ερήμους – που τη μυρίζεις στον αέρα από το ανοιχτό παράθυρο του αυτοκινήτου σου, τους νέους που κρύβονται από ντροπή για τις άδειες τσέπες τους, τις εξίσου άδειες στάσεις των λεωφορείων, τα παρκαρισμένα αυτοκίνητα που εξαφανίστηκαν από τους δρόμους, τα παζάρια στις λαϊκές αγορές (όψιμο φαινόμενο κι αυτό!), τα κατεβασμένα ρολά των μαγαζιών (η μόνη και αδιαμφισβήτητη αλήθεια!), τα άδεια βλέμματα των ανθρώπων και τα απλανή των – μονίμως δακρυσμένων κι αμίλητων – γερόντων στα καφενεία...

Και (για να έρθουμε στην ουσία του πράγματος) δεν παραλείπουμε ποτέ να εξακοντίσουμε τα επίκαιρα αναθέματα στο διαβόητο (και πολιτικώς κι επαγγελματικώς προσοδοφόρο) μνημόνιο, που μετατρέπει την υπομονή σε απελπισία στις γειτονιές και που θρυμματίζεται στο άκουσμα του κλάματος των παιδιών στις εξόδους των σούπερ μάρκετ, για τη σοκολάτα που πάλι δεν μπόρεσε ν’ αγοράσει η φουκαριάρα η μάνα τους...

Όσο για τα (όποια) αισθήματα αισιοδοξίας, τα υποκαθιστά πλέον αυτό της ειρωνείας, ενώ και οι (όποιες) προοπτικές ανάκαμψης δεν είναι παρά μασκαρεμένο χρονικό προαναγγελθέντος θανάτου! Σε απόλυτη συμβατότητα με το διάχυτο γκρι – το μόνο χρώμα που απόμεινε να καλλωπίζει τους τοίχους, τα πρόσωπα και τις ζωές...

Κι ενώ εμείς, καβάλα στο ακριβό αμάξι μας, περιδιαβαίνουμε μελαγχολικά τις φτωχογειτονιές «με ανεβασμένα τα παράθυρα και τις ασφάλειες κατεβασμένες», κάποιοι άλλοι, οπλισμένοι με χαμόγελα αισιοδοξίας και κατάφορτοι με θετική ενέργεια, επιλέγουν τη συμμετοχή και τη δράση! Είχα την τύχη να δω, πρόσφατα, ένα ρεπορτάζ της Βίκυς Κατεχάκη για το MEGA. Αφορούσε την «Ομάδα Αιγαίου», τους «ήρωες του Αιγαίου», όπως εύστοχα τους χαρακτηρίζει το ρεπορτάζ της καλής δημοσιογράφου.

Πρόκειται για μια ομάδα 60 εθελοντών (μεταξύ αυτών 25 γιατροί) που κάθε χρόνο ταξιδεύουν εκατοντάδες μίλια, «σαρώνοντας» τα μικρά και ακριτικά νησιά του ελληνικού χάρτη – από τους Λειψούς και την Πάτμο ως τη Θύμαινα και τους Φούρνους – για να προσφέρουν όχι μόνο τις πολύτιμες ιατρικές υπηρεσίες τους στους κατοίκους, αλλά και σημαντικές υποδομές για την ανάπτυξη των ίδιων των νησιών.

Είναι προφανές ότι ελάχιστος χρόνος περισσεύει σ’ αυτούς τους αφανείς ήρωες για τετριμμένα, κατηφή, αντιμνημονιακά λυρικά παραληρήματα. Τους περισσεύει, όμως, άφθονο χαμόγελο και μια πηγαία κι ανυπόκριτη αισιοδοξία με την οποία οπλίζουν το ηθικό ανθρώπων που αντιμετωπίζουν πραγματικές δυσκολίες επιβίωσης.

Αν μη τι άλλο, λοιπόν, όλοι εμείς οι «επί του καναπέως» φιλολογίζοντες ποιητές της καταστροφής, ας ευχηθούμε σ’ αυτούς τους ευγενείς κι ακούραστους θαλασσοπόρους καλή δύναμη για το δύσκολο έργο τους, κι ας τους στείλουμε λίγη θετική ενέργεια! Αν μας περισσεύει...

Aixmi.gr


Σημείωση:

Αφετηριακό ερέθισμα γι' αυτό το άρθρο - εκτός από το εξαιρετικό, πράγματι, ρεπορτάζ της Βίκυς Κατεχάκη - ήταν αυτό το κείμενο:

http://www.aixmi.gr/index.php/elatesthgeitoniamoudytikhoxthi/

Κατάστημα στο Μοναστηράκι



(Και μετά άνοιξαν εκεί ένα παρόμοιο μαγαζί κι οι γαύροι και οι βάζελοι! Ίσα για να χαλάνε τις βόλτες μας στο Μοναστηράκι...)

Δευτέρα 16 Ιουνίου 2014

Σκέψεις...

Από την Ελένη Αθανασούλη

Επειδή δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι κάποιοι περιμένουν ν' ακούσουν από μας - τους μεγαλύτερους και τους δασκάλους - κάτι για τη ζωή τους, κι αφού δεν έχουμε άλλα να τους δώσουμε, πέρα από τη σοφία που μαζέψαμε, περπατώντας τούτο το δρόμο που λέγεται ζωή, ας κάνουμε το χρέος μας! Σήμερα έμαθα αυτό:

http://yiorgosthalassis.blogspot.com/2014/06/blog-post_9614.html

Και, με την ευκαιρία, ένα ακαδημαϊκό ανέκδοτο:

Δύο Αμερικανοί καθηγητές πήγαν σε ένα μεγάλο βιβλιοπωλείο, ψάχνοντας για τον εκδότη του τελευταίου έργου τους. Οι πωλητές τούς έβλεπαν να περιδιαβαίνουν τους χώρους του βιβλιοπωλείου και να κοιτάζουν πότε εδώ, πότε εκεί, χωρίς ν' ανοίγουν κανένα βιβλίο, όπως συνήθως.

Ένας καινούργιος υπάλληλος εμφανίστηκε και, πλήρης απορίας, ρώτησε τους παλαιότερους:

- Καλά τι κάνουν αυτοί οι δυο, που είναι τόση ώρα εδώ μέσα και δεν έχουν ανοίξει ούτε ένα βιβλίο;

- Α! αυτοί είναι συγγραφείς! του απάντησαν......

Καλή διασκέδαση, μ' αυτά!

Κυριακή 15 Ιουνίου 2014

Η Εφοπλιστίνα (1971)

Από την Ελένη Αθανασούλη

Μια ελληνική ταινία με πολύ βάθος. Διαπαιδαγώγηση και ήθος, κατά τρόπο απροσδόκητο. Μέσα στην καθημερινότητα, την ατυχία, τις περιστάσεις εποχής, την άγνοια, την απαιδευσία και την ταλαιπωρία, μαθήματα ζωής. Σήμερα δεν υπάρχει τίποτε που να διδάσκει και να παιδαγωγεί. Και όταν γίνεται (η διαπαιδαγώγηση), η πολιτική ορθότητα καταστρέφει αυτή τη λειτουργία!

Το στόρυ, στοιχειώδες και τετριμμένο για την εποχή στην οποία αναφέρεται. Όμως, τα αναδεικνυόμενα πρότυπα και οι αφορισμοί του κακού, σε συνδυασμό με τον κίνδυνο που διατρέχει ο ανυποψίαστος και την ευκολία της πτώσεώς του σε παγίδες, που είναι ολοφάνερη, όλα αυτά μαζί αποτελούν καίριας σημασίας διαπαιδαγώγηση.

Ο απατεώνας να δουλεύει στο τέλος, είναι συμπέρασμα, μάθημα, πρότυπο. Σήμερα ο απατεώνας ξενιτεύεται πάμπλουτος και ατιμώρητος, και ο υπεύθυνος για τον έλεγχο σφυρίζει αμέριμνος...


Στα χαρακώματα του «Μεγάλου Πολέμου» | Μέρος Β΄

1. Εισαγωγή

Σε προηγούμενο άρθρο επιχειρήσαμε να διερευνήσουμε τα αίτια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου (1914-1918) και να επιμερίσουμε, κατά το δυνατόν σφαιρικά, τις ευθύνες για το ξέσπασμά του, που ήταν αποτέλεσμα ενός διπλωματικού και στρατιωτικού ντόμινο μοναδικού στα πολεμικά χρονικά. Όπως είδαμε, τη νομοτέλεια των εξελίξεων καθόρισε ένα σύστημα συμμαχιών που χώριζε τις εμπόλεμες δυνάμεις σε δύο μεγάλα στρατόπεδα: την Αγγλία, τη Γαλλία και τους συμμάχους τους (που όλοι μαζί αναφέρονται, συνήθως, ως «οι Σύμμαχοι») και τη Γερμανο-Αυστριακή συμμαχική ομάδα (τις λεγόμενες «Κεντρικές Δυνάμεις»).

Στο παρόν άρθρο θα προσπαθήσουμε να καταγράψουμε τα ίδια τα πολεμικά γεγονότα, ή, για να είμαστε ακριβέστεροι, τα σημαντικότερα από αυτά. Για πληρέστερη μελέτη, ο αναγνώστης παραπέμπεται στην επιλεγμένη βιβλιογραφία που παρατίθεται στο προηγούμενο άρθρο, καθώς και στις πολυάριθμες ιστορικές αναλύσεις και τα σχετικά videos που υπάρχουν στο Διαδίκτυο. Και ας μην ξεχνούμε, ασφαλώς, και το κλασικό “All Quiet on the Western Front” – ως ταινία ή ως μυθιστόρημα – καθώς και το δικό μας, το σαγηνευτικά εφιαλτικό «Η ζωή εν τάφω»

2. Ένα άλλο είδος πολέμου…

Στο τέλος του καλοκαιριού του 1914, οι λαοί είχαν υποδεχθεί τον πόλεμο με φανερό ενθουσιασμό και με τη βεβαιότητα μιας νίκης που θα επιτυγχανόταν «μέσα σε λίγες εβδομάδες». Σημαίες ανέμιζαν και στρατιωτικές μπάντες έπαιζαν χαρούμενους πατριωτικούς σκοπούς καθώς οι στρατιώτες ξεκινούσαν, τραγουδώντας, για το μέτωπο…

Τον πρώτο καιρό, ο πόλεμος ακολούθησε τα συμβατικά πρότυπα που χαρακτηρίζονταν από κάποιας μορφής κινητικότητα των στρατευμάτων. Σύντομα, όμως, οι στρατοί βίωσαν τη δολοφονική δύναμη των νέων όπλων που ήταν σχεδιασμένα να προκαλούν μαζικούς θανάτους. Μετά τις αρχικές μάχες, οι αντίπαλες γραμμές στα δυτικά σίγησαν ξαφνικά καθώς οι στρατιώτες άρχισαν να σκάβουν βαθιά χαρακώματα, μέσα στα οποία θα έμεναν θαμμένοι για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, παρέα με τη λάσπη, τις ψείρες και τους αρουραίους που έπαιρναν υπερμεγέθεις διαστάσεις τρεφόμενοι από τα πτώματα.

Ανάμεσα στις αντίπαλες γραμμές χαρακωμάτων, η ουδέτερη ζώνη, η «γη του κανενός» (no man’s land) ήταν ο τόπος μαζικής σφαγής των επιτιθέμενων όταν αυτοί, υπό τους ήχους των εχθρικών πολυβόλων, επιχειρούσαν να βγουν από τα λαγούμια τους και να κινηθούν προς το απέναντι χαράκωμα…

Οι ένδοξοι καιροί του ιππικού και των πολύχρωμων στρατιωτικών κοστουμιών είχαν περάσει οριστικά, πια, στην ιστορία, ενώ το αεροπλάνο άρχισε να κάνει την εμφάνισή του ως πολεμικό εργαλείο, κυρίως για την κατασκόπευση των θέσεων και κινήσεων του αντιπάλου. Ως το τέλος του πολέμου, τα δηλητηριώδη αέρια και τα tanks είχαν μπει κι αυτά στο πολεμικό παιχνίδι, αν και η σπουδαιότητά τους στον προκείμενο πόλεμο έχει μάλλον υπερεκτιμηθεί.

Σε ό,τι αφορά τη θάλασσα, ο πόλεμος δεν έχει να επιδείξει σημαντικές ναυμαχίες, με εξαίρεση αυτή στη Jutland το 1916, όπου ο αγγλικός και ο γερμανικός στόλος συναντήθηκαν σε μια μάχη χωρίς νικητή. Από κει και ύστερα, το υπέρτατο όπλο στον αγώνα για τον έλεγχο των θαλασσών ήταν το υποβρύχιο, κυρίως από τη μεριά των Γερμανών που προσπαθούσαν με κάθε μέσο να σπάσουν τον ασφυκτικό ναυτικό αποκλεισμό που τους είχαν επιβάλει οι Βρετανοί.

3. Αδιέξοδο στο Δυτικό Μέτωπο

Είδαμε στο προηγούμενο άρθρο πώς τα γερμανικά στρατεύματα εισέβαλαν στη Γαλλία μέσω του Βελγίου (η παραβίαση της ουδετερότητας του οποίου λειτούργησε ως διπλωματικό πρόσχημα για την είσοδο της Βρετανίας στον πόλεμο). Σύμφωνα με το φημισμένο Σχέδιο Schlieffen, οι Γερμανοί θα υπέτασσαν τη Γαλλία μέσα σε έξι εβδομάδες και στη συνέχεια θα στρέφονταν προς τα ανατολικά για να αντιμετωπίσουν τη Ρωσία.

Το γερμανικό σχέδιο, όμως, απέτυχε στην εφαρμογή του, κυρίως λόγω των εσφαλμένων εκτιμήσεων του Moltke, αρχηγού του γερμανικού γενικού επιτελείου και διαδόχου του Schlieffen. Οι Γάλλοι κατόρθωσαν να σταματήσουν τη γερμανική προέλαση στη Μάχη του Μάρνη (9-12 Σεπτεμβρίου 1914), επιστρατεύοντας ακόμα και τα Παρισινά ταξί για να μεταφέρουν στρατιώτες στο μέτωπο!

Μέσα στις επόμενες εβδομάδες άρχισε να διαφαίνεται το στρατιωτικό αδιέξοδο στο Δυτικό Μέτωπο: Αντί για προέλαση και γρήγορη νίκη, οι στρατοί οχυρώθηκαν μέσα σε μια διπλή γραμμή χαρακωμάτων που εκτείνονταν από τη Μάγχη ως τα ελβετικά σύνορα. Ήταν πια φανερό ότι ο πόλεμος θα διαρκούσε πολύ…

Οι στρατηγοί κι από τις δύο πλευρές πάσχιζαν να συγκεντρώσουν ικανό αριθμό ανδρών και πυρομαχικών ώστε να μπορέσουν να σπάσουν το αδιέξοδο, ενώ ταυτόχρονα επιδίδονταν σε πόλεμο φθοράς, με κάθε μέσο, των δυνάμεων του αντιπάλου. Όμως, οι περιοδικές απόπειρες οργανωμένης επίθεσης απλά επιβεβαίωναν το πόσο ανώφελο ήταν να στέλνει κανείς αθωράκιστους στρατιώτες να αντιμετωπίσουν καλά οχυρωμένους αντιπάλους και την καταστροφική δύναμη πυρός των πολυβόλων και του βαρέως πυροβολικού. Και οι μόνοι που αρνούνταν να δουν αυτή την πραγματικότητα ήταν οι ίδιοι οι στρατηγοί, με προεξάρχοντες τον υπερφίαλο Βρετανό Sir Douglas Haig και τον εξίσου ματαιόδοξο Γάλλο αρχιστράτηγο Nivelle.

Οι απώλειες κατά τις μάχες συχνά έπαιρναν «αυτοκτονικές» διαστάσεις! Στη Μάχη του Somme (1η Ιουλίου έως 18 Νοεμβρίου 1916) οι Γερμανοί και οι Βρετανοί έχασαν από 400,000 η κάθε πλευρά, ενώ οι Γάλλοι έχασαν 200,000. Η «ανταμοιβή» για τις αγγλο-γαλλικές απώλειες των 600,000 ήταν μια μέγιστη προέλαση 7 μιλίων, περίπου! Νωρίτερα τον ίδιο χρόνο, η ανεπιτυχής γερμανική πολιορκία του Verdun κόστισε τη ζωή σε 336,000 Γερμανούς και 350,000 Γάλλους στρατιώτες. Στη διαβόητη μάχη στο Passchendaele, το 1917 (άλλη μια λαμπρή ιδέα του Douglas Haig!) πάνω από 370,000 Βρετανοί στρατιώτες χάθηκαν με «κέρδος» λίγων μόλις τετραγωνικών χιλιομέτρων λασπωμένης γης, διάτρητης από τις οβίδες του πυροβολικού…

4. Γερμανικές επιτυχίες στα Βαλκάνια

Η αποτυχία στο Verdun έδειξε στους Γερμανούς το ανώφελο οποιωνδήποτε περαιτέρω επιθέσεων στα δυτικά. Το πάνω χέρι πήραν τώρα οι στρατιωτικοί κύκλοι που πίστευαν ότι η νίκη στον πόλεμο θα ερχόταν μόνο με την καταρχήν ήττα της Ρωσίας.

Τον Αύγουστο του 1916, ο στρατηγός Paul von Hindenburg που, ως διοικητής του Ανατολικού Μετώπου, είχε πιστωθεί τη νικηφόρα έκβαση της Μάχης του Tannenberg κατά των Ρώσων στην Ανατολική Πρωσία τον Αύγουστο του 1914, έγινε αρχηγός του γερμανικού γενικού επιτελείου, έχοντας δίπλα του ως αχώριστο βοηθό και σύμβουλό του τον Erich Ludendorff.

Οι γερμανικές επιτυχίες κατά των Ρώσων στο δεύτερο μισό του πολέμου, οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στη δυσκολία των τελευταίων να προμηθευτούν πυρομαχικά και αναγκαίο εξοπλισμό από τους Συμμάχους. Σημαντικό ρόλο σ’ αυτό έπαιξε η επιτυχής διπλωματία των Γερμανών στα Βαλκάνια.

Το Νοέμβριο του 1914, η Τουρκία μπήκε στον πόλεμο στο πλευρό των Κεντρικών Δυνάμεων. Η θέση της Τουρκίας ήταν στρατηγικής σημασίας: Αν είχε προσχωρήσει στους Συμμάχους, οι τελευταίοι θα μπορούσαν να περικυκλώσουν τις Κεντρικές Δυνάμεις με ένα γιγαντιαίο «δαχτυλίδι» που θα τις καθιστούσε ευάλωτες σε επιθέσεις από δυτικά, ανατολικά και νότια. Από την άλλη, σαν σύμμαχος των Γερμανών και των Αυστριακών, η Τουρκία θα μπορούσε τώρα να εμποδίσει την από θαλάσσης τροφοδοσία των Ρώσων δια μέσου της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας.

Στις αρχές του 1915, οι Βρετανοί επιχείρησαν να ανοίξουν διάδρομο προς τη Ρωσία μέσω των Δαρδανελίων, στέλνοντας στρατό στη Χερσόνησο της Καλλίπολης. Η αποτυχία της εκστρατείας χρεώθηκε στον εμπνευστή της, Winston Churchill, στοιχίζοντάς του τη θέση του στην κυβέρνηση!

Υποσχόμενοι την εκχώρηση μεγάλων τμημάτων της Μακεδονίας που βρίσκονταν σε σερβικά χέρια, οι Γερμανοί κατόρθωσαν, μετά την Τουρκία, να πάρουν με το μέρος τους και τη Βουλγαρία (Οκτώβριος 1915). Σε λίγες εβδομάδες, η Βουλγαρία επιτέθηκε στη Σερβία.

Ως αντίβαρο στις γερμανικές επιτυχίες στα Βαλκάνια, οι Σύμμαχοι πέτυχαν να βάλουν στον πόλεμο κατά των Κεντρικών Δυνάμεων τη Ρουμανία (Αύγουστος 1916) και την Ελλάδα (Ιούνιος 1917). Η ελληνική συμμετοχή κατέστησε δυνατή την επίθεση των Συμμαχικών δυνάμεων κατά της Βουλγαρίας στην τελική φάση του πολέμου.

5. Η περίπτωση της Ιταλίας

Αν και δεμένη μέσω της «Τριπλής Συμμαχίας» με τη Γερμανία και την Αυστρία, η Ιταλία παρέμεινε ουδέτερη στην αρχή του πολέμου, αφού οι όροι της συμμαχίας δεν ίσχυαν παρά μόνο αν κάποιο από τα μέλη δεχόταν επίθεση. Και, στην περίπτωση αυτή, οι Γερμανοί ήταν που είχαν κηρύξει τον πόλεμο στη Γαλλία και τη Ρωσία, ενώ οι Αυστριακοί δεν είχαν καν μπει στον κόπο να ενημερώσουν τους Ιταλούς σχετικά με το τελεσίγραφο στη Σερβία.

Στη συνέχεια, οι Ιταλοί «πολιορκήθηκαν» και από τις δύο πλευρές, όμως οι υποσχέσεις των Κεντρικών Δυνάμεων δεν μπόρεσαν να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις τους. Σε μια μυστική συνάντηση στο Λονδίνο, τον Απρίλιο του 1915, οι Σύμμαχοι κατάφεραν τελικά να πείσουν την ιταλική κυβέρνηση να βάλει τη χώρα στον πόλεμο στο πλευρό τους. Ανάμεσα στα ανταλλάγματα, σε περίπτωση νίκης, εκτός από τις αυστριακές επαρχίες που κατοικούνταν από Ιταλούς, θα ήταν κι η Βόρεια Αλβανία, καθώς και μέρος της Μικράς Ασίας.

Η Ιταλία υπέστη οδυνηρή ήττα από τις αυστριακές και γερμανικές δυνάμεις στη Μάχη του Caporetto, τον Οκτώβριο του 1917. Εν τούτοις, οι Κεντρικές Δυνάμεις δεν κατάφεραν να τη βγάλουν από τον πόλεμο, αφού οι Βρετανοί και οι Γάλλοι έστειλαν αρκετές ενισχύσεις ώστε να ανασυγκροτηθεί το ιταλικό μέτωπο.

6. Οι Ρώσοι αποχωρούν, οι Αμερικάνοι έρχονται!

Η άνοδος των Μπολσεβίκων στην εξουσία (7 Νοεμβρίου 1917) – ενδεχομένως αποτέλεσμα και γερμανικών υπόγειων μεθοδεύσεων – σήμανε ολική αλλαγή στην εξωτερική πολιτική της Ρωσίας. Σύντομα, ο V. I. Lenin εξήγγειλε ένα πρόγραμμα που περιλάμβανε πρόταση άμεσου τερματισμού του πολέμου. Καθώς (όπως ήταν φυσικό) δεν βρήκε ανταπόκριση από τους Συμμάχους, ξεκίνησε χωριστές ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με τις Κεντρικές Δυνάμεις στις 3 Δεκεμβρίου του 1917, που κορυφώθηκαν στις 3 Μαρτίου του 1918 με τη Συνθήκη του Brest-Litovsk.

Με τη συνθήκη αυτή, η Ρωσία, όχι μόνο βγήκε από τον πόλεμο αλλά και απώλεσε, προς όφελος των Γερμανών, όλες τις μη-Ρωσικές περιοχές που κατείχε στην Ευρώπη, πράγμα που είχε τεράστιες οικονομικές και στρατηγικές συνέπειες για τη χώρα. Επί πλέον, η συνθηκολόγηση της Ρωσίας επέτρεψε στη Γερμανία να αποδεσμεύσει δυνάμεις από το ανατολικό μέτωπο ώστε να ενισχύσουν το δυτικό, για τη μεγάλη γερμανική επίθεση που σχεδιαζόταν να ξεκινήσει την άνοιξη του 1918.

Στο μεταξύ, στις 7 Απριλίου του 1917, οι Ηνωμένες Πολιτείες έκαναν το μοιραίο, για τη Γερμανία, βήμα να της κηρύξουν τον πόλεμο (η σημασία του οποίου γεγονότος μάλλον δεν εκτιμήθηκε σωστά, αρχικά, από τη γερμανική ηγεσία). Οι λόγοι της αμερικανικής εισόδου στον πόλεμο έχουν αποτελέσει αντικείμενο πολλών συζητήσεων ανάμεσα στους ιστορικούς. Πέρα από τα όποια ιδεολογικά κίνητρα και τη σχετική ρητορεία («να γίνει ο κόσμος ασφαλής για τη δημοκρατία», «να εξασφαλιστεί στους λαούς το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης», κλπ.), σίγουρα υπήρχαν και πρακτικοί λόγοι που υπαγορεύονταν από ιδιοτέλεια, όπως, π.χ., ο κίνδυνος για το αμερικανικό εμπόριο λόγω του ανεξέλεγκτου γερμανικού υποβρυχιακού πολέμου, ή, οι γερμανικές ίντριγκες στο Μεξικό, στο οποίο οι Γερμανοί υπόσχονταν στρατιωτική υποστήριξη σε περίπτωση πολέμου του με τις Η.Π.Α.

Όποιες κι αν ήταν οι προθέσεις των Αμερικανών, η είσοδός τους στον πόλεμο άλλαξε αποφασιστικά την ισορροπία των δυνάμεων στην Ευρώπη…

7. Η τελευταία γερμανική ζαριά

Η μεγάλη επίθεση στο δυτικό μέτωπο, που σχεδίαζαν οι Γερμανοί για το 1918, ξεκίνησε στις 21 Μαρτίου. Η αρχική προέλασή τους ήταν σημαντική, κατάφεραν όμως να την ανακόψουν οι Σύμμαχοι με έγκαιρη τακτική υποχώρηση και με την υποστήριξη αμερικανικών δυνάμεων.

Πάντως, στις αρχές Ιουνίου, οι Γερμανοί βρίσκονταν στην περιοχή του Μάρνη και, όπως στην αρχή του πολέμου, το Παρίσι φαινόταν να κινδυνεύει και πάλι. Την κρίσιμη στιγμή, όμως, ο Ludendorff συνειδητοποίησε ότι τα μέσα που του απέμεναν δεν επαρκούσαν για περαιτέρω προέλαση.

Στις 18 Ιουλίου, οι Σύμμαχοι αντεπιτέθηκαν αιφνιδιάζοντας τους Γερμανούς και αναγκάζοντάς τους σε υποχώρηση. Την ίδια στιγμή, οι Συμμαχικές δυνάμεις που βρίσκονταν σε αναμονή στη Θεσσαλονίκη, σε συνεργασία με τις ιταλικές, έσπασαν το βουλγαρικό και το αυστριακό μέτωπο, αναγκάζοντας τη Βουλγαρία και την Αυστρία να ζητήσουν κατάπαυση του πυρός.

Στο σημείο αυτό, συνειδητοποιώντας τη δεινή θέση στην οποία είχε περιέλθει ο γερμανικός στρατός, ο Ludendorff κάλεσε τη γερμανική κυβέρνηση να αναζητήσει τρόπους για ανακωχή. Στη χώρα άρχισε να ξεσπά επανάσταση που εξαπλωνόταν γοργά από πόλη σε πόλη. Στις 10 Νοεμβρίου, κάτω από την πίεση των γεγονότων, ο Kaiser Wilhelm II έφυγε για την Ολλανδία, όπου έζησε εξόριστος ως το τέλος της ζωής του, το 1941 (προλαβαίνοντας να δει τους Ναζί να εισβάλλουν στη χώρα αυτή το 1940!).

Στις 11 Νοεμβρίου του 1918 υπογράφηκε, τελικά, η ανακωχή. Ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος έφτασε στο τέλος του…

8. Τι άφησε πίσω του ο πόλεμος…

Συνηθίζεται να λέγεται πως μια ολόκληρη γενιά χάθηκε στα χαρακώματα του Μεγάλου Πολέμου. Στη Δυτική Ευρώπη, οι απώλειες ξεπέρασαν κατά πολύ τις αντίστοιχες κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο! Συνολικά, κάπου 8.5 εκατομμύρια χάθηκαν στα πεδία των μαχών, ενώ περισσότερο από διπλάσιος ήταν ο αριθμός των τραυματιών, πολλοί από τους οποίους έζησαν ακρωτηριασμένοι για το υπόλοιπο της ζωής τους. Ο συνολικός αριθμός των θυμάτων πολέμου σε όλα τα μέτωπα (νεκροί, τραυματίες και αγνοούμενοι) υπολογίζεται στα 37.5 εκατομμύρια.

Στον πόλεμο αυτό, χάρις στο αλαζονικό πείσμα και τον ακραίο εγωισμό των στρατηγών, ο στρατιώτης κατέστη αναλώσιμο είδος, η ανθρώπινη ατομικότητα εκφυλίστηκε σε απρόσωπο αριθμό πολεμικού μητρώου, και η αξία της ανθρώπινης ζωής ευτελίστηκε όσο ποτέ άλλοτε (με εξαίρεση, φυσικά, τους θαλάμους των αερίων, είκοσι και κάτι χρόνια αργότερα…).

Όμως, ο Μεγάλος Πόλεμος δεν τέλειωσε στ’ αλήθεια το 1918. Η εικοσαετής περίοδος που μεσολάβησε ως το ξέσπασμα του επόμενου μεγάλου πολέμου δεν ήταν παρά ανακωχή για ανασύνταξη δυνάμεων, κυρίως απ’ τη μεριά των Γερμανών. Που, σαν ένιωσαν και πάλι δυνατοί, θέλησαν να κλείσουν τους λογαριασμούς που έμειναν ανοιχτοί στα χαρακώματα…

Αλλά, για το πώς και γιατί απέτυχε η ειρήνη κατά το μεσοπόλεμο, θα μιλήσουμε σε προσεχές άρθρο.

Aixmi.gr

Σάββατο 14 Ιουνίου 2014

Σπίτι στο Μοναστηράκι

Δείτε το σπίτι σας στο Google Street View!

Είναι πλέον γεγονός και στην Ελλάδα, κι έτσι μπορείτε να δείτε το σπίτι σας μέσα από το Google Street View.

Δοκιμάστε το, αν θέλετε, άμεσα, εισάγοντας τη διεύθυνσή σας εδώ:

http://showmystreet.com/

(Πηγή: Aixmi.gr)

Ίσως η καλύτερη διαφήμιση του Μουντιάλ...



(Επιμέλεια: Γ. Σφακιανάκης)

Τετάρτη 4 Ιουνίου 2014

Πτήση πάνω απ' τον Κεραμεικό



Απογευματινή πτήση πάνω απ’ τον Κεραμεικό… (Ή, όταν οι δυνάμεις του Σύμπαντος συνωμοτούν για χάρη του φωτογραφικού φακού!)


Το σχόλιο της Ε. Αθανασούλη:

Ας διανθίσουμε αυτήν την ωραία φωτογραφία με το παρακάτω βίντεο, για να έχουμε και μια ενημέρωση για τον τόπο:



Ευχαριστούμε για τη όμορφη φωτογραφία του μνημειακού χώρου, και για την αφορμή να ψάξουμε περισσότερο…

Aixmi.gr