Μια διχαστική «συμπεριληπτικότητα» στο Παρίσι

Παρακολουθώντας την τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων στο Παρίσι, θα μπορούσε κάποιος να αναρωτηθεί αν το κεντρικό ζητούμενο της διοργάνωσης ήταν η προώθηση της ιδέας του αθλητισμού ή, αντίθετα, η προώθηση της ατζέντας της λεγόμενης "συμπεριληπτικότητας"...

 Γράφει ο Κώστας Παπαχρήστου

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι η κορυφαία διεθνής αθλητική συνάντηση. Σκοπός τους είναι να φέρουν κοντά τα έθνη, προάγοντας την ιδέα της παγκόσμιας ενότητας μέσω του αθλητικού ιδεώδους. Βασική επιδίωξη του θεσμού είναι η ενθάρρυνση της συμφιλίωσης και η άμβλυνση των διχαστικών αντιθέσεων μέσα στην ανθρώπινη κοινότητα.

Εν τούτοις, στο όνομα μίας αμφιλεγόμενης "συμπεριληπτικότητας", είδαμε κι εδώ να παρεισφρέει και να προβάλλεται επίσημα - και μάλιστα υπό μορφή ακραίας πρόκλησης - ένα ζήτημα που από τη φύση του έχει χωρίσει τη Δύση σε "woke" και "αντι-woke" στρατόπεδα, ενώ απειλεί να αποτελέσει αιτία για την άνοδο - ή επάνοδο - στην εξουσία επικίνδυνων λαϊκιστών με περιορισμένα έως ανύπαρκτα δημοκρατικά ανακλαστικά.

Όμως, ας δεχθούμε, χάριν συζητήσεως, ότι η "συμπεριληπτικότητα" είναι ένα θέμα που οφείλει να προβάλλεται ακόμα και σε αθλητικές συναντήσεις. Προσοχή: δεν εννοώ την αυτονόητη δυνατότητα συμμετοχής αθλητών με "ιδιαίτερα" χαρακτηριστικά, αλλά την αξιοποίηση των αγώνων για την προβολή κοινωνικών μηνυμάτων υπέρ της αποδοχής της διαφορετικότητας. Ερώτηση: Γιατί η "συμπεριληπτικότητα" καταλήγει να αφορά ένα και μόνο πεδίο, εκείνο των σεξουαλικών ταυτοτήτων; Και, στο κάτω-κάτω, ποιων βασικών δικαιωμάτων στερούνται σήμερα οι άνθρωποι στις δυτικές χώρες, λόγω των (όποιων) σεξουαλικών τους επιλογών; Άρα, ποιος ο λόγος να ενσωματωθούν "παρελάσεις υπερηφάνειας" (sic) στις τελετές έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων;

Αν η Επιτροπή των Ο.Α. θέλει να δώσει μηνύματα υπέρ της συμπερίληψης της διαφορετικότητας, υπάρχουν και άλλα ζητήματα, ακόμα πιο σοβαρά. Ενδεικτικά: 

1. Μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση για τα άτομα με κινητικά προβλήματα, που δικαιούνται να συμμετέχουν ισότιμα στον επαγγελματικό στίβο αλλά και να κινούνται με ασφάλεια στους δρόμους (χωρίς κάποιος ασυνείδητος να μπλοκάρει πάντα την πρόσβαση στο πεζοδρόμιο!).

2. Αυξημένη ευαισθητοποίηση, επίσης, για τα άτομα της τρίτης ηλικίας, που πρέπει να βρεθεί τρόπος να αισθάνονται ενεργοί πολίτες και όχι απόμαχοι της ζωής (με ό,τι δυσάρεστο μπορεί να επιφέρει ένα διαβρωτικό αίσθημα κατάθλιψης...).

3. Ισότιμη και δίκαιη μεταχείριση του νόμιμου μετανάστη, που έχει ενσωματωθεί πλήρως στη δυτική κοινωνία και δεν εργάζεται υπόγεια για την αποδόμηση των θεμελιωδών αξιών της.

Αυτό που επισημάνθηκε από πολλούς σχολιαστές είναι ότι η τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων στο Παρίσι έβαλε τον αθλητή σε δεύτερο πλάνο, αφού σε πρώτο πλάνο τέθηκε ο κοινωνικός ακτιβιστής. Και μάλιστα, σε ένα πεδίο όπου ο ακτιβισμός μοιάζει με παραβίαση ανοικτής θύρας, αφού κανένα σχετικό κοινωνικό δικαίωμα δεν αμφισβητείται και δεν απειλείται σήμερα. Για να μην πω ότι διώκονται απηνώς από την "αστυνομία" των social media όσοι τολμούν να εκφράσουν απόψεις που αποκλίνουν από τα δόγματα του "δικαιωματισμού"!

Τελικά, θα μπορούσαμε να πούμε ότι στο Παρίσι διαπράχθηκε ένα αναμφισβήτητο ατόπημα: Στο όνομα της συμπερίληψης, δόθηκε χώρος στην πρόκληση. Κι αυτό θα τροφοδοτήσει και θα ενισχύσει τον διχασμό που ήδη έχει επιφέρει στις κοινωνίες της Δύσης η υπερ-προβολή της woke κουλτούρας. Κάτι τέτοιο σίγουρα δεν αρμόζει σε έναν θεσμό που στοχεύει στη συμφιλίωση, όπως είναι οι Ολυμπιακοί Αγώνες.

Αμφιβάλλω, εν τούτοις, αν τις συνέπειες αυτού του διχασμού είναι σε θέση να προβλέψουν - ή, έχουν τη διάθεση να αποτρέψουν - οι δυτικές ηγεσίες. Πολύ φοβάμαι ότι θα τις μετρήσουν επώδυνα κατόπιν εορτής, στη μορφή εκλογικών αποτελεσμάτων που οι περισσότεροι απευχόμαστε και σε λίγους θα αρέσουν...

Γκολ για... σεμινάριο!

Αν έμπαινε τέτοιο γκολ στο Euro 2024 θα λέγαμε, μελαγχολικά: "Πού να δούμε τέτοιους συνδυασμούς και τέτοια τελειώματα στο ελληνικό ποδόσφαιρο..."

Και όμως, το γκολ αυτό, αποτέλεσμα υποδειγματικής ανάπτυξης από τον τερματοφύλακα ως τον τελευταίο επιθετικό και σκόρερ, σημειώθηκε σε παιχνίδι προετοιμασίας της ΑΕΚ!

Μήπως το VAR σκοτώνει το ποδόσφαιρο;

Το VAR αποδίδει δικαιοσύνη στο ποδόσφαιρο αλλά, ταυτόχρονα, επιβάλλει στο άθλημα μία συνθήκη υπερβολικής και, τελικά, αντιποδοσφαιρικής τυπολατρίας. Ίσως ήρθε η ώρα να επανεξεταστούν οι κανονισμοί ποδοσφαίρου, ειδικά σε ό,τι αφορά το οφσάιντ.

Γράφει ο Κώστας Παπαχρήστου

Τελικός παγκοσμίου κυπέλλου ποδοσφαίρου ανάμεσα στην ομάδα Α και την ομάδα Β. Το παιχνίδι είναι συναρπαστικό και, ένα λεπτό πριν τη λήξη του, η ομάδα Α προηγείται με 2-1. Η ομάδα Β προσπαθεί απεγνωσμένα να ισοφαρίσει ώστε να στείλει το παιχνίδι στην παράταση. Και να που, δευτερόλεπτα πριν το τελικό σφύριγμα, το "δεκάρι" της ομάδας Β δίνει μία αριστουργηματική κάθετη πάσα στον σέντερ-φορ, ο οποίος, αν και κλεισμένος από δύο αντίπαλους αμυντικούς, κατορθώνει να σκοράρει με ένα εκπληκτικό σουτ! Στις εξέδρες το μισό γήπεδο πανηγυρίζει έξαλλα, ενώ το άλλο μισό - που απλά περίμενε το σφύριγμα της λήξης για να γιορτάσει τον αναμενόμενο θρίαμβο - παραδίνεται άξαφνα στη σιωπή...

Όμως, πάνω που χαιρόμαστε για τα έξτρα 30 λεπτά (συν τα πιθανά πέναλτι στο τέλος) που θα απολαύσουμε στις τηλεοπτικές οθόνες μας, βλέπουμε τον διαιτητή να συνομιλεί με το VAR (video assistant referee) και, μετά από εξονυχιστική εξέταση της φάσης, να ακυρώνει, τελικά, το τέρμα της ισοφάρισης. Με βάση τα ηλεκτρονικά συστήματα εποπτείας του σύγχρονου ποδοσφαίρου που "κόβουν την τρίχα στα δύο", η μύτη από το παπούτσι του σκόρερ βρισκόταν λίγα εκατοστά πιο μπροστά από τη νοητή γραμμή που οριοθετούσε τη θέση του τελευταίου αμυντικού κατά τη στιγμή της μεταβίβασης της μπάλας. Κι αυτή η ασήμαντη - με βάση την ποδοσφαιρική λογική - λεπτομέρεια στάθηκε αρκετή για να κρίνει το αποτέλεσμα του πιο σημαντικού ποδοσφαιρικού αγώνα της τετραετίας!

Η πιο πάνω ιστορία είναι, φυσικά, φανταστική. Όχι όμως και το σκηνικό της παρανοϊκής υπερβολής που περιγράφει. Το έχουμε δει αμέτρητες φορές στο ελληνικό πρωτάθλημα, το βλέπουμε τούτες τις μέρες σε κάποιες περιπτώσεις και στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου. Και, το ερώτημα προκύπτει αβίαστα: Μήπως, τελικά, το VAR "σκοτώνει" το ποδόσφαιρο;

Μία βιαστική και άκριτη καταφατική απάντηση στο ερώτημα θα αδικούσε το VAR, το οποίο έχει συμβάλει αποφασιστικά στον περιορισμό του ανθρώπινου διαιτητικού λάθους στους αγώνες ποδοσφαίρου (ειδικά σε ό,τι αφορά τον εντοπισμό αντιαθλητικής συμπεριφοράς και τον καταλογισμό των πέναλτι). Και, ναι, το οφσάιντ είναι οφσάιντ ακόμα και για απειροελάχιστες αποστάσεις που ανιχνεύονται μόνο με τη βοήθεια προχωρημένης τεχνολογίας!

Από την άλλη, όμως, αυτή η τυπολατρική προσήλωση στη λεπτομέρεια ως προς το οφσάιντ βλάπτει το ποδόσφαιρο ως θέαμα, αφού, πολύ πιο συχνά απ' όσο θα 'πρεπε, θέτει σε αμφισβήτηση το ζωτικότερο στοιχείο του αθλήματος: την επίτευξη ενός τέρματος. Και, για να είμαστε ειλικρινείς, σε καμία σοβαρή συζήτηση δεν αντέχει ο ισχυρισμός ότι τα λίγα μόλις εκατοστά που εξείχε το παπούτσι του επιθετικού στο πιο πάνω φανταστικό παράδειγμά μας, έδωσαν στον σκόρερ κάποιο ουσιαστικό πλεονέκτημα!

Όμως, αν δεχθούμε το VAR ως συστατικό εκ των ων ουκ άνευ, πλέον, του σύγχρονου ποδοσφαίρου, πώς θα μπορούσε το άθλημα να προστατέψει τον εαυτό του από τις συχνά απογοητευτικές υπερβολές του βοηθητικού συστήματος διαιτησίας; Η μόνη λύση που, προσωπικά, μπορώ να δω δεν αφορά το ίδιο το VAR αλλά αυτό καθαυτό το ποδόσφαιρο. Έχει έρθει, ίσως, η στιγμή να επανεξεταστεί η παράγραφος του κανονισμού που αφορά το πιο κρίσιμο ζήτημα: τον ορισμό του οφσάιντ. Και να αναζητηθεί τρόπος ώστε να γίνουν πιο χαλαρές οι προϋποθέσεις κάτω από τις οποίες ισχύει ο σχετικός κανόνας.

Μία πιθανή τροποποίηση του κανονισμού θα μπορούσε, για παράδειγμα, να είναι η εξής: Να θεωρείται ως αντικανονική (off-side) η θέση του επιτιθέμενου όταν ολόκληρο το σώμα του βρίσκεται μπροστά από τη νοητή γραμμή της θέσης του τελευταίου αμυντικού. Αυτό έχει ποδοσφαιρική λογική, αν σκεφτούμε ότι συνάδει με τον ορισμό του ίδιου του γκολ. Για να θεωρείται έγκυρο το τελευταίο θα πρέπει ολόκληρη η μπάλα να έχει περάσει τη νοητή γραμμή του τέρματος.

Διαφορετικές και πιο εφαρμόσιμες τροποποιήσεις του κανονισμού σε ό,τι αφορά το οφσάιντ μπορούν, ασφαλώς, να προταθούν. Αυτό που έχει σημασία είναι να μη χαθεί μέσα σε τυπικές υπερβολές η ομορφιά του ποδοσφαίρου. Ή, τουλάχιστον, η ακριβοδίκαιη τυπικότητα να επιβάλλεται με ελαστικότερους όρους, και σίγουρα όχι όταν βρίσκεται να εξέχει ελάχιστα ένα κεφάλι ή ένα ποδοσφαιρικό παπούτσι!

KLIK