Παρασκευή 31 Ιανουαρίου 2014

Ο Χίμλερ ήταν τέρας ή ερωτευμένος σύζυγος;


Του Θανάση Γκότοβου

Μόλις πριν από λίγες μέρες εντοπίστηκαν στο Ισραήλ προσωπικές επιστολές του Χάινριχ Χίμλερ στη σύζυγό του, 69 χρόνια μετά την αυτοκτονία του τρομερού αυτού δήμιου εκατομμυρίων Ευρωπαίων πολιτών από Ανατολή και Δύση, κατά κύριο λόγο πολιτών με εβραϊκή ρίζα, αλλά και τσιγγάνων, κομμουνιστών, διαφωνούντων, ομοφυλόφιλων, αιχμαλώτων πολέμου – ο κατάλογος δεν έχει τελειωμό.

Στα προσωπικά γράμματα στη γυναίκα του, τη Μάργκα, και την κόρη του, τη Γκούντρουν, ο δεύτερος τη τάξει εθνικοσοσιαλιστής του Τρίτου Ράιχ, ίσως μάλιστα ο άνθρωπος με τη μεγαλύτερη ισχύ στη σύγχρονη ευρωπαϊκή ιστορία, γράφει όπως θα έγραφε ένας τυπικός ερωτευμένος σύζυγος, που λατρεύει τη γυναίκα και το παιδί του και δεν θέλει να τους συμβεί κάτι κακό. Χρησιμοποιεί γλώσσα τρυφερή, εκδηλώνει στοργή και φροντίδα, παρηγορεί και καθησυχάζει.

Αν δεν γνωρίζαμε ότι οι επιστολές ανήκουν στον Χίμλερ, και μας ρωτούσαν τι είδους προσωπικότητα κρύβεται πίσω από τα πολύ προσωπικά αυτά κείμενα, θα απαντούσαμε: ένας εντελώς κανονικός άνθρωπος. Ο αντισημιτισμός που φαίνεται καθαρά μέσα στις επιστολές δεν είναι τίποτε ιδιαίτερο, δεν σε προϊδεάζει ούτε για τη σύσκεψη στη βίλα της Βάνζεε στο Βερολίνο, ούτε για τα εκατοντάδες τρένα που για έξι ολόκληρα χρόνια κυλούσαν πάνω στις σιδηροτροχιές από τα δυτικά και τα νότια μέρη της Ευρώπης με ανατολική κατεύθυνση μεταφέροντας Εβραίους, ούτε για τα μεγάλα Γκέτο της Βαρσοβίας και του Λίτσμανστατ, ούτε για τα στρατόπεδα εργασίας και τα στρατόπεδα θανάτου που ήταν σπαρμένα στη Γερμανία, την Πολωνία και στην τότε κατεχόμενη Σοβιετική Ένωση.

Ήταν ο συνηθισμένος αντισημιτισμός της εποχής, που όμως κάποια στιγμή πήρε θεσμικό χαρακτήρα, έγινε νόμος του κράτους, οδήγησε σε δημόσιο στιγματισμό μιας ολόκληρης κατηγορίας Γερμανών πολιτών – των Γερμανών Εβραίων – στην αρχή, και αργότερα στην εκτόπιση και τη θανάτωσή τους.

Οι Έλληνες Εβραίοι δεν αποτέλεσαν εξαίρεση σ’ αυτή τη συστηματική εκστρατεία εξόντωσης που είχε σχεδιάσει και συντόνιζε μέχρι το τέλος ο άνθρωπος που έγραφε στη γυναίκα του τις τρυφερές επιστολές που βρέθηκαν στο Ισραήλ. Σώθηκαν από την καταστροφή μόνο λίγοι, ανάμεσά τους και εκείνοι που αποφάσισαν να ενταχθούν στις αντιστασιακές οργανώσεις του ΕΑΜ και του ΕΔΕΣ του Ζέρβα.

Οι μεγάλες κοινότητες της Θεσσαλονίκης, της Κέρκυρας, της Ρόδου, των Ιωαννίνων, ένα μέρος της κοινότητας των Αθηνών, αλλά και μικρότερες κοινότητες όπως των Χανίων, της Κω, της Αλεξανδρούπολης, της Ξάνθης, της Καβάλας, της Πρέβεζας, της Άρτας, της Λάρισας, της Καστοριάς έσβησαν όταν το παθολογικό μίσος του Χίμλερ και των υποτακτικών του επεκτάθηκε και στους Εβραίους του ευρωπαϊκού Νότου.

Ο Χίμλερ και η κραταιά συμμορία του – οι υπηρεσίες ασφαλείας και τα SS – είχαν αφοσιωθεί μέχρι το τέλος στην ολοκλήρωση του σχεδίου εκκαθάρισης της Ευρώπης από αυτό που όριζαν ως «ξένο σώμα». Ένα σχέδιο που είχε λάβει την ευφημιστική ονομασία «τελική λύση».

Όλες οι διαβεβαιώσεις που είχαν αποσπάσει οι ηγεσίες των εβραϊκών κοινοτήτων από τις στρατιωτικές αρχές κατοχής – τους συμβατικούς διοικητές των γερμανικών δυνάμεων στις πόλεις που διέμεναν οι κοινότητες – αποδείχθηκαν άκυρες, δεν μπόρεσαν να τους προστατέψουν. Και αυτό, παρά τις πολιτικές των ηγεσιών για υπομονή και κατευνασμό, που σε ορισμένες μάλιστα περιπτώσεις έφταναν στην ανοιχτή συνεργασία με τις δυνάμεις κατοχής, προκειμένου να διασωθεί κάτι υπέρτερο: το μέλλον της κοινότητας. Αν για τις εβραϊκές ηγεσίες οι Γερμανοί φαίνονταν προς τα έξω «ενιαίοι», στην πραγματικότητα ο Χίμλερ είχε τη δική του ατζέντα για την καταστροφή των Εβραίων, από τη στιγμή που είχε το πράσινο φως του αρχηγού. Δεν λογάριαζε ούτε το πολιτικό, ούτε το στρατιωτικό προσωπικό της χώρας του στην Ελλάδα. Ούτε καν τους προειδοποιούσε πότε θα γίνει η επόμενη «ακτσιόν».

Αυτές τις μέρες γιορτάσαμε τη μνήμη των θυμάτων του Ολοκαυτώματος και στην Ελλάδα. Μια μελανή σελίδα της ελληνικής και της ευρωπαϊκής ιστορίας, δίπλα και συνέχεια των πολλών, μικρότερων σε μέγεθος, ολοκαυτωμάτων σε πλήθος μαρτυρικών τόπων της χώρας. Τι νόημα έχει να φέρνουμε ξανά και ξανά στη μνήμη αυτό το θλιβερό ευρωπαϊκό παρελθόν, αναρωτιούνται ορισμένοι. Κάθε χρόνο με τελετουργικό τρόπο καταδικάζονται τα εγκλήματα των εθνικοσοσιαλιστών απέναντι σε αθώα θύματα, μόνο επειδή ανήκαν σε μια συγκεκριμένη κατηγορία, από τη σκοπιά του καθεστώτος αυτού: αποβλητέα.

Παρά τις επιφυλάξεις που μπορεί να διατυπώσει κανείς για τον τρόπο του εορτασμού και κυρίως για το ηθικό ανάστημα κάποιων που αποτίουν τον οφειλόμενο φόρο τιμής στα θύματα – φανταστείτε αξιωματούχους να συμμετέχουν σε παρόμοιους εορτασμούς και αργότερα να αποδεικνύεται ότι την ίδια εποχή εισέπρατταν προμήθειες για εργαλεία του θανάτου από γερμανικές εταιρίες – πιστεύω ότι από μια ηλικία και πάνω έχει νόημα η ένταξη αυτής της θλιβερής σελίδας της Ευρώπης στο σχολικό πρόγραμμα. Όχι μόνο επειδή κάτι τέτοιο αποτελεί χρέος απέναντι στους νεκρούς. Ούτε για να καταδικάζεται μηχανικά ο εθνικοσοσιαλισμός και η ολοκληρωτική πολιτική σκέψη. Αλλά, κυρίως, επειδή μια τέτοια συζήτηση στο σχολείο οξύνει την κριτική σκέψη των μαθητών και συμβάλλει στην παιδεία του πολίτη, όταν καλούνται να απαντήσουν σε ερωτήματα όπως:

Πώς είναι δυνατόν ο ίδιος άνθρωπος που γράφει τόσο τρυφερά γράμματα στη γυναίκα και την κόρη του να είναι τόσο εγκληματικά ψυχρός και κυνικός απέναντι στο θάνατο εκατομμυρίων γυναικών και παιδιών που διατάσσει ο ίδιος;

Ποια είναι, τελικά, η ανθρώπινη φύση όταν στην ίδια προσωπικότητα συγκατοικούν τόσο διαφορετικές «φύσεις»;

Αφού η «τελική λύση» για να υλοποιηθεί προϋπέθετε την από κοινού δράση δεκάδων χιλιάδων ατόμων και την ανοχή εκατομμυρίων συμπολιτών τους, τι είναι εκείνο που επιτρέπει σε έναν άνθρωπο – εντελώς κανονικό άνθρωπο – να συμβάλλει σε ένα τέτοιο έγκλημα και, μάλιστα, χωρίς δεύτερες σκέψεις και ενοχές;

Τι ήταν εκείνο που εγκλώβισε τις ηγεσίες των εβραϊκών κοινοτήτων – όχι μόνο στην Ελλάδα – αλλά και τις ηγεσίες των γκέτο να δώσουν βάση στις διαβεβαιώσεις των Γερμανών αξιωματούχων ότι δεν πρόκειται να τους συμβεί κάτι κακό, αν συνεργαστούν;

Τι ήταν εκείνο που έκανε τον ίδιο τον Χίμλερ, πέρα από την αφοσίωσή του στον Χίτλερ, να πιστεύει ότι οι Εβραίοι είναι μια επικίνδυνη εθνότητα που πρέπει να εκλείψει από την Ευρώπη;

Τι ήταν εκείνο που τον έκανε να πιστεύει ότι οι Εβραίοι είναι εκ φύσεως οκνηροί, απατεώνες και παρασιτικοί, που μπορούν και ζουν μια χλιδάτη ζωή εις βάρος του μόχθου άλλων λαών; Και ότι ο πλούτος που διαθέτουν είναι προϊόν κλοπής και απάτης που πρέπει να «αριοποιηθεί» για να αποκατασταθεί η αδικία;

Είναι αυτά τα ερωτήματα που μπορούν να προβληματίσουν τη νέα γενιά για τον πυρήνα του εθνοτικού και του κοινωνικού ρατσισμού, είτε αυτός εμφανίζεται κάτω από τη σβάστικα, είτε κάτω από άλλες, πιο τεχνοκρατικές, σημαίες. Γιατί, σε τελευταία ανάλυση, κάθε ιδεολογία που νομιμοποιεί την χωρίς όρια και χωρίς αναφορά στις επιπτώσεις άνιση μεταχείριση ανθρώπων στο όνομα κάποιας υπέρτερης αρχής – της φυλής, του έθνους, της πίστης, της «αγοράς» – έχει μέσα της κάτι από τον Χάινριχ Χίμλερ. Το ζήτημα είναι να μπορέσει η νέα γενιά να τον διακρίνει πριν είναι αργά. Πώς θα τον διακρίνει, όμως, χωρίς να τον ξέρει;

Πηγή: Aixmi.gr